molen_logo_01.gif

 

Molen de Valk - Montfoort

 

Techniek

nl

Molen de Valk

 

Op de plaats waar in de 15de eeuw ook al een molen stond, werd in 1753 deze stellingkorenmolen gebouwd. Tot 1822 gold het dwangrecht om van deze molen gebruik te maken. Rond 1950 verkeerde de molen in erbarmelijke staat, maar gelukkig is deze gerestaureerd en nu een parel voor de stad. In 2009 is de molen verbouwd en maalt weer.

Een stellingmolen is een hoge windmolen met een galerij of stelling. De molen staat in bebouwd gebied en moet hoog zijn om binnen de bebouwde kom voldoende wind te kunnen vangen, de vrije windvang. De wieken en de staart reiken dan ook niet tot de grond.

Om dan de molen te kunnen bedienen moet er halverwege de hoogte een stelling zijn (ook wel omloop, zwichtstelling, galerij, gaanderij of balie genoemd), die rondom de molen loopt. Vanaf deze stelling wordt de molen gekruid en worden de zeilen aan de wieken voorgelegd.

Technische details van Molen de Valk

Het gaandewerk

Hier wordt het ‘gaande werk’ uitgelegd. Dit gaat over het wiekenkruis, de bovenas, de vang, de koningsspil en de tandwielen die er bij horen.

Het kruiwerk

Een molen kan alleen goed draaien als hij ‘op de wind staat’. Dat betekent dat de kap van Molen de Valk zo gedraaid moet worden dat de wieken in de richting van de wind staan. Dit op de wind zetten doe je met het kruiwerk.

Het maalproces

Het malen van graan wordt met behulp van molenstenen uitgevoerd. De stenen, 2 per koppel, staan opgesteld op de steenzolder

De waaierij

Als de tarwe van het land is en gedorst, zit er nog van alles tussen de tarwekorrels, van zand en stro tot zaden van onkruiden. Deze moeten eruit, zodat het tarwemeel niet verontreinigd is. Om dat te bereiken zijn verschillende type graanreinigers in gebruik. In Molen de Valk staat een zogenaamde aspirateur.

De Buil

Buil_10.jpgDoor het volkoren meel te zeven kunnen zemelen en griezen van de bloem worden gescheiden; dit proces heet builen.

Pellen

20190314_145143.jpgBij het pellen wordt het omhulsel, de schil die te hard is voor consumptie, van de graankorrel afgeslepen, totdat het lichaam overblijft. Pellen is noodzakelijk voor granen zoals gerst en spelt.

Het luiwerk

Lui_04.jpgMet behulp van het luiwerk kunnen gewichten tot 100 kg opgehesen worden zonder veel inspanning

De steenkraan

Lui_06.jpgDe steenkraan is een takelinstrument om molenstenen op te tillen en (om) te draaien als men de steen wil billen of anderszins schoonmaken.